Número total de visualizações do Blogue

Pesquisar neste blogue

Aderir a este Blogue

Sobre o Blogue

SOBRE O BLOG: Bragança, o seu Distrito e o Nordeste Transmontano são o mote para este espaço. A Bragança dos nossos Pais, a Nossa Bragança, a dos Nossos Filhos e a dos Nossos Netos..., a Nossa Memória, as Nossas Tertúlias, as Nossas Brincadeiras, os Nossos Anseios, os Nossos Sonhos, as Nossas Realidades... As Saudades aumentam com o passar do tempo e o que não é partilhado, morre só... Traz Outro Amigo Também...
(Henrique Martins)

COLABORADORES LITERÁRIOS

COLABORADORES LITERÁRIOS
COLABORADORES LITERÁRIOS: Paula Freire, Amaro Mendonça, António Carlos Santos, António Torrão, Fernando Calado, Conceição Marques, Humberto Silva, Silvino Potêncio, António Orlando dos Santos, José Mário Leite. Maria dos Reis Gomes, Manuel Eduardo Pires, António Pires, Luís Abel Carvalho, Carlos Pires, Ernesto Rodrigues, César Urbino Rodrigues e João Cameira..
N.B. As opiniões expressas nos artigos de opinião dos Colaboradores do Blog, apenas vinculam os respetivos autores.

quarta-feira, 20 de abril de 2022

L Coquelhadico

Por: António Preto Torrão
(colaborador do "Memórias...e outras coisas...") 

Agradecimiento

Oubrigado als amigos Carlos Rodrigues, Marie Rosa Rucica, Guilherme Crespo i Marie Rosy Barata, filha de l tiu Antonho Uorfo i de la tie Lurdes Rucica i nieta de la tie Uorfa i de l tiu Nobenta, a mius armanos Eimílio i Aquilino, als mius primos Aran Stebes, filho de mie tie Sabel Quintanilha i de l tiu Moisés Steba, i a Chico i a Toninho, filhos de la tie Eulália i de miu tiu Eimílio, i inda a miu cunhado Antonho Coiro, por me tenéren lhembrado dalguns eipisódios de la bida de l tiu Zé Pitascas i de sous pais – la tie Marie Rosa Uorfa i l tiu Manuel Joquin, coincido pula alcunha de Nobenta – que you nun sabie ou de que yá staba çquecido.

Subre las peripécias de la bida de l tiu Zé Pitascas screbi trés testos: un subre l’anfáncia – L Coquelhadico; outro subre la mocidade – Las Almas Penadas. Ũa Cousa de l Outro Mundo; i inda outro subre la bida adulta – Ls Namoricos de l Tiu Zé Pitascas. Pa ls antender melhor, acunseilho las/ls mies/mius amigas/os a seguir la orde de lheitura de la lhinha de l tiempo. Las stórias cu’estes títalos dízen tamien respeito a sous pais, armanos i filhos. Assi, ye quaije cumo se tratasse de la stória de la sue família.

Retrato de Rajukhan Pathan em Pexels.com

L Coquelhadico

Nũa tarde caliente de l meio de maio, la tie Uorfa i l sou home, l tiu Nobenta, cada qual nũa béstia de la sue pareilha, bótan-se pul termo d’Angueira, ne l camino que, de Boca ls Balhes, passando pula Rebolheira i pul Milho, bai a dar pa Bal de Xardon i pa la Bouça. Nun tenendo quien tomasse cunta de l nino an casa, la mai, assentada nel sou jemento, lhieba l sou Zezico a drumir ne l xal i al chin.

Passante la cortina i apuis l lhameiro de ls Sidórios, a la dreita, i la binha de l tiu Antonho Carai i apuis ls lhameiros de la tie Piadade Zorra i de ls Coiros, a la squierda, chégan a la Rebolheira.

Na ancruzelhada deste camino cul que, de la Chana, passando por eilhi, pul fondo de l Cabecico de la Bilha i por Ourrieta Cabada Rigueiro, dá pa la ancruzelhada de l Rodelhon, nun sfergante, nun sei s’a eilha, s’al sou home ou s’a ambos a dous, l que les tenerá passado pula cabeça… Cumoquiera les dou na gana de se botáren a fazer aqueilha cousa que própia d’homes i de ties, mas tamien dalguns moços i moças i que stareis yá a eimaginar qual serie… Cuido que nun serie cousa yá cumbinada antre eilhes, mas que les dou, anton, na belharaça. Si, qu’estas cousas son siempre buonas d’acuntecer… Mas, berdade seia dita, fui tiu Nobenta que, birando-se pa la sue tie, le diç a tie Uorfa:

– Ah, Marie Rosa, debes star bien cansadica! Ye que l nuosso nino yá stá mi grande i pesa!…

– Á pus pesa pesa, Joquin! I nun admira nada pus nun para de mamar! Oulha que me dá mesmo cabo de las cuostas! Ando mesmo derreadica i chena de delores ne ls quadriles! Bá lá que, oumenos hoije, ben bien drumedico! Deixa-me só abaixar de l burro i bamos a ber s’el nun sperta!

– Ah, pus si!… Deixa que you te boto ũa mano. Sabes, bou acá c’ũa gana daqueilha cousa, Marie Rosa!…

– Mas de l quei, home?!

– I que tal se çcansássemos un cachico?! Oulha que me stá mesmo a apetecer!…

Nun era perciso dezir mais nada. Que, para buono antendedor, meia palabra bonda!… I la tie Uorfa, pa lhá de ser nuoba i, indas que a las bezes se fingisse de zantendida, tamien nun era nada zgúbia nin ũa antendedeira mala de todo! Assi, cumo quien nun quier la cousa, mas querendo-la, respunde-le eilha:

– Oulha que tu, Joquin! Passa-te cada cousa pula cabeça! Sós mesmo chochico! I se l nuosso Zezico sperta? Ou se, pori, algũa pessona passa por eiqui?

– Nun t’apoquentes, Marie Rosa! Quien ye que bai a passar por eiqui a esta hora?! I bai alhá agora l nuosso garotico a spertar!…

Apuis deiIha, cul sou home a sigurar l’arreata, s’abaixar de l jemento, eilhi stubírun ls dous un cachico na cumbersa. Mas falában tan baixico que, deficelmente, quienquiera que passasse mesmo cerca deilhes scuitarie l que starien a dezir un al outro.

De l que falában, nun sei, nin eilhes starien pa cuontar a naide. Serie de cousas deilhes i an que nun debemos nin mos bamos a antrometer…

Retrato tirado por Peter Jochim em Pexels.com

Zezico inda abriu ls uolhicos, mas, cerrando-les lhougo de seguida, nin sequiera spertou. Se sous pais lhebában outro çtino, tamien nun sei, nin la tie Uorfa dixo a naide.

La berdade ye que, sin mais aqueilhas, la tie Marie Rosa i l sou home zbían pa la dreita i, apuis de passáren antre ls lhameiros de l tiu Joquin Quintanilha i l de ls Sidórios, méten-se na touça que queda a la squierda i mesmo porriba de l camino.

Anquanto eilha se pon a fazer ũas festicas al nino, tiu Nobenta trata de prender ls jementos, atando-les pul’arreata a uns carbalhicos. Cada béstia quedou tan bien que nin sequiera un puxon dou. Habie eilhi tantas i tán buonas fróncias de carbalho i ũas urzes tan tienricas que, nun stantico, se bótan a robé-las. I, na borda de la touça, tamien nun faltaba yerba bien berde i uns faleitos, prontos pa la pareilha se botar a trates a eilhes. I nin sequiera las moscas ou ls atabanos les atanazarien muito, pus qu’inda nin berano era. Assi i todo, bondarie abanar l rabo, sacudir la cabeça ou meté-la antre las bergóntias de la touça pa ls anxotar.

Anton, eiha cul garotico al chin i el de bara na mano, bótan-se ambos a dous por eilhi arriba, pul fondo de la tierra, que staba d’adil, i pula borda de fuora de la parede de l lhameiro de ls Quintanihas, q’apuis habie de l hardar l tiu Grifo ou Faquito, anté la cortina de l tiu Luisico.

Quien bisse las dues criaturas, a aqueilha hora por eilhi, cuidarie que, cumoquiera, andarien a la percura d’algo que solo eilhes i Dius ye que saberien de l quei. I, mesmo que fusse, pori, pa se scundéren ne l meio dũa touça, naide tenie nada que ber cu’isso. Para mais, ambora inda nuobos, siempre éran casados…

I, agora, que naide stá eiqui a scuitar-mos i deixando-mos de cousas, dezi-me alhá: a quien nun le passou yá pula eideia nin tubo buntade de se botar a fazer, ou fizo mesmo, destas cousas? I nun há de ser por isso que qualquiera santo bai a cair de l altar…

Mas, mal dan uns passos, l garotico sperta i, inda stremunhado, pon-se a rezungar. Assi, la mai nun tubo outro remédio senó tirá-lo de las cuostas i, aporbeitando la selombra dun frezno, dar-le la teta. Cu’el yá sastifeito, pon l sou Zezico, qu’inda mal ampeçara a dar uns passicos, ne l chano, a la abrigada i na borda dũa touça de l adil, nun fusse, pori, apanhar ũa puntica d’aire i custipar-se. Bien acunchegadico i a la selombra, eilhi queda el. Yá meio drumenhuoco, bondou sue mai sperar un cachico par’el se drumir.

Mal serie q’algun bicho stubisse eilhi p’anquietar ou fazer algun mal al garotico. Cumo se sabe, de l que qualquiera lhagarto ou queluobra percisa i le gusta ye de poner-se al Sol, cumo las ties al soalheiro, a apanhar calor…

Yá na cortina de l tiu Luisico, apuis d’abríren la canhiça, la tie Uorfa i l tiu Nobenta porparában-se p’ampeçar a la sue percura. Mas, al passar cerca de la parede de l fondo, porriba de la barranca q’aparta la cortina de l lhameiro, spanta-se-le ũa perdiç, a bolar, mesmo als pies i a la frente deilhes.

– Ai, Manel Joquin!… Que susto me pregou l raio de la perdiç!…

– Nun t’apoquentes, Marie Rosa!… Aton, nun stou you eiqui?! Oulha que debe tener salido de l nial!

– Carai!… Bamos aton a ber se damos cu’el, Joquin?

I nun s’anganhou. Bótan-se, anton, ambos a dous a la percura i, mesmo na borda, antre uns chougarços, silbas i fenanco, alhá dan cul nial. Tenie cerca dũa dúzia d’uobos, pintalgados de castanho, bien grandicos i boniticos, quaije prontos pa la criaçon. Quédan ambos a dous tan ancantados que nin dous garoticos todos anfeiteçados.

La tie Uorfa pega nun uobo i pon-se a abaná-la junto a l’oureilha, nun fusse, pori, star yá chuoco. Mas, nun le sentindo abanar, lhougo bei que la perdiç inda andaba a poner. Aton, pega ne ls uobos un a un i pon-los ne l mandil, pa ls lhebar para casa. De tan cuntentica, nin capaç ye de quedar calhada:

– Que rica niada d’uobos! Bien mos çafemos, Joquin! Yá arranjemos para, hoije a la nuite, fazer ũa buona tortilha para nós i pa l nuosso nino!

Cun esta i cun outras, eilhi stubírun un ror de tiempo tan antretenidos a trates de ls uobos que nin se dórun de cunta de l tiempo a passar nin de nada mais. Quaije se squecírun de l garotico i, anté, de l’outro nial que lhebában na eideia i de que tenien ido eilhi, da peto, a la percura.

Passado un cachico, lhembrando-se, anton, de l sou nino, la tie Uorfa bota un relhance d’uolhos caras a la touça, adonde, todos çcansadicos, le tenien deixado. Mas, nin le biu, nin dou cu’el. Nun sei l que tenerá feito, mas l raio de l garotico nun staba eilhi. Todos aflitos, bótan-se, aton, ambos a dous a la percura del. Dan buoltas i mais buoltas por eilhi al redor i nada. Anté qu’eilha alhá l’abista la cabeça del, yá quaije al fondo de la barreira de l adil a çcair pa l lhameiro de ls Quintanilhas.

Pul que se bei, nesse die, l nial de perdiç nun tenerá sido solo esse l strobilho pa lhebáren palantre l que la tie Uorfa i l tiu Nobenta tenien an mente i andarien por eilhi a la percura. Ne l que toca al nial que mais les amportarie, nun podendo tratar del nesse die, alhá tubírun eilhes que tornar para casa culs cantares de la segada. Solo se fui an casa que tratórun d’ancuntar aquel q’ls lhebou a zbiáren-se anté la cortina de l tiu Luisico.

Paçparoteira – retrato de Kazaar (Own work) [GFDL (http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html) or CC BY 3.0 (http://creativecommons.org/licenses/by/3.0)%5D, via Wikimedia Commons

Uns dies apuis, stando eilha i ũa sue amiga a lhabar la roupa ne ls lhabadeiros de l ribeiro de l Balhe, sin amentar ne ls pormenores, que nun serie cumbeniente dá-les a coincer a quienquiera que fusse, la tie Uorfa cuontou-le l’afliçon por qu’eilha i l sou home tenien passado:

– Ah, Fuciana, bei alhá tu l q’l nuosso Zezico mos habie de fazer!… Sabes, you i l miu Manel Joquin fumos a dar cu’el scundido atrás dũa paçparoteira.

Cuitadico, staba eilhi el, solico, tan antretenido i amarradico…. Oulha parecie mesmo un coquelhadico!…

L’alcunha de Pitascas

Era Zé de la tie Uorfa inda garoto quando sue mai le dixo pa l’ajudar a porparar ũa fornada de centeno ne l forno de la tie Clorinda i de l tiu Ferreiro, ũa sue bezina que, un cachico mais abaixo, tenie l forno nas traseiras de sue casa, antre la casa de l tiu Alexandre i l curral de ls Stebas i mesmo a la frente de la casa de l tiu Canoio. L forno de la a tie Clorinda era tan grande que daba pa fazer mais de dieç fogaças de cada beç. I eilha nun se amportaba que bárias bezinas, que nun tubíssen forno, fússen a cozer l sou pan ne l deilha.

Apuis d’amassar i de fenhir, la tie Uorfa toca a meter las fogaças ne l forno. De seguida, arruma la pala de meter las fogaças i l ranhadeiro nũa squina. Apuis de poner la tapadeira de fierro na boca de l forno i de fazer la reza i la cruç, bira-se pa l filho i diç-le:

– Á Zé, tenemos que deixar todo cumo debe ser. Bien bonda la tie Clorinda deixar-mos cozer l nuosso pan ne l sou forno! Bá, chega-me acá esse bardeirico de bercegos a ber se deixo todo arrumado i bien lhimpico!

Claro stá que, apuis de meter l pan ne l forno i d’apagar la candeia, de lhuç, solo ũas racicas de sol q’antrában por antre las teilhas. Anton, ponendo-se a percurar l bardeirico, mas nun dando cu’el, respunde-le Zé:

– Á mai, nun stou a ber niun bardeirico!…

– Á carai! Mas, anton, tu nun bés que stá na masseira?! Saliste-me acá un pitascas!…

Tengo para mi que la tie Clorinda, que starie a salir por eilhi de casa pa la rue de riba, tenerá scuitado la cumbersa i oubido la tie Uorfa a ralhar i a chamar-le Pitascas al sou Zé. Cierto, cierto, ye que, deilhi pa la frente i anté fin de bida del, toda la gente d’Angueira passou a chamar-le Zé Pitascas. I, se poucas outras cousas el deixou d’hardáncia als sous filhos, oumenos l’alcunha, todos eilhes, eiceto Zacarias Chebico, la hardórun del.

L biubeç de la tie Uorfa

Hai yá bien anhos, l tiu Nobenta i sous dous bezinos – l tiu Eibangelista Bileiro i l tiu Lazarete –, pul final dũa tarde mui frie dun die d’eimbierno, botórun-se todos trés, a pie, d’Angueira a Alcanhiças pa tratáren de las sues bidas. Apuis de cumpráren las quemenéncias que les fazien falta, inda antes de ponéren ls pies a camino d’Angueira, buírun ũas copicas d’augardiente pa calcéren un cachico pa la caminada.

Nuite cerrada i mui scura, tornában eilhes para casa, ampeça a nebar: purmeiro, ũas farrapicas, mas, apuis, cada beç mais niebe. Assi i todo, yá pertico de la raia, salírun-les dous carabineiros al camino, un cachico a la frente deilhes. Anton, bótan-se a fugir caras a Pertual, scapando-se-le cada qual por donde calhou i puodo. Apartando-se uns de ls outros, cada qual seguiu por sou camino de buolta a casa. Assi, ls carabineiros nun cunseguírun apanhar niun deilhes.

Soutordie de manhana, cumo nun habie modo de l sou home chegar a casa, la tie Uorfa, antes mesmo de se zanjuar, bota-se anté las casas de l tiu Lazarete i de l tiu Eibangelista pa les precurar pul sou Manuel Joquin. Mas, tanto la tie dun cumo la de l’outro, dezírun-le que ls sous homes inda stában a drumir na cama pus tenien chegado mui tarde a casa. Mas, bendo-la naqueilha afliçon, cada ũa deilhas fui, nun sfergante, a spertar l sou home. Un i outro cuontan-les, anton, l que s’habie passado de nuite culs carabineiros yá cerca de la raia quando tornában d’Alcanhiças.

Mal acaba de tocar a rebate, ajuntou-se tod’mundo d’Angueira a la puorta de la tie Uorfa pa l’acudir. Bários homes bótan-se, anton, por çfrentes caminos, anté la raia a la percura de l tiu Nobenta. Zafertunadamente, un deilhes dá cu’el antre ũa touça i ũa parede ne ls Salgadeiros,, todo anculhido, atrecido i ancapaç de dezir sequiera ũa palabra. Trazírun-le anroscado nũa manta anté casa. Bendo-le, assi, todo angaranhido, nun sei quien tenerá sido que, cun la melhor de las tençones, se lhembrou i dixo pa le botáren auga caliente porriba del. Nun cunseguindo rejistir, passado un cachico, tiu Nobenta antregou la alma al Criador.

Yá la muorte de l pai de la tie Uorfa, era eilha inda nuobica, tenie sido tamien an circunstáncias mui stranhas. Ye que, apuis de la muorte de la mai de la tie Uorfa, sou pai dixo a quien fui a la Bila a tratar-le de la papelada i a cumprar l caixon pa le trazer tamien l sou. Dezie qu’el irie lhougo a seguir a la sue tie. L’home assi fizo, mas cul trato que, s’aquel nun se morriesse lhougo a seguir, l debolberie. Mas nun fui neçairo debolbé-lo pus se morriu mesmo. Talbeç tenga sido essa la rezon por que, quedando, dũa beç, sin pai nin mai, le ponírun l’alcunha de Uorfa a la filha.

Nin la tie Uorfa nin l sou home, éran pessonas de se dáren a la perguícia i de se baldáren al trabalho. Sendo ambos a dous de la raça de gente trabalhadeira, inda antes de l tiu Nobenta la deixar biúda, amanhórun tiempo, jeito i maneira d’ancomendáren cinco filhos, l tiu Zé Pitascas i ls sous quatro armanos: tiu Alípio, tiu Moisés, tiu Antonho Uorfo i la ti’Anica.

Era you inda garoto, pus andaba na purmeira classe, la armana de l tiu Zé Pitascas i l sou home, l tiu Zé Doutor, scapórun pa l Brasil culs sous filhos. Cumo nun les tornei mais a ber, yá nun me lhembra bien de niun deilhes.

Bocabulairo \\ vocabulário

Acá – cá \\ acauso – por acaso \\ acunchegadico – aconchegadinho \\ adbertir/do – divertir/ido \\ adil – terra de pousio \\ aire – ar \\ ajuntar-se – reunir-se \\ al/s – ao/s \\ ­alhá – lá \\ alebiar – aliviar \\ alhebantar – levantar \\ al redor/alredores – em redor/arredores \\ amanhórun – (forma do verbo amanhar) arranjaram \\ amarradico – agachadinho \\ amentar – mencionar \\ amostrar – mostrar \\ ampeçar – começar \\ ampor­tar – interes­sar, importar \\ ancantado – encantado \\ ancapaç – incapaz \\ ancun­trar/o – encontrar/o \\ andubírun – (forma do verbo andar) andaram \\ anfeitar – enfeitar \\ anfeiteçado – enfeitiçado \\ anganhar – enganar \\ anho – ano \\ anquietar – perturbar \\ anrezinado – arreliado \\ antender – entender \\ anterrumper – interromper \\ anton/aton – então \\ antretener/ido – entreter/ido \\ antrometer-se – intrometer-se \\ apoquentar – preocupar \\ apuis – após, de­pois \\ arriba – acima \\ arri­mado – encos­tado \\ atabano – atavão, inseto que ataca o gado bovino e asinino \\ assi i todo – mesmo assim, apesar disso \\ atanazar – perturbar \\ barranca – desnível de terreno numa ou entre propriedades \\ beç – vez \\ belharaça – maluqueira \\ benir – vir \\ be­zino – vizi­nho \\ bia – via \\ boç – voz \\ bolar – voar \\ bondar – bastar \\ botar-se de cuntas – pôr-se a pensar \\ buer/buído – beber/ido \\ búltio – vulto \\ buolta – volta \\ bun­tade – von­tade \\ çafar – livrar \\ calhar – calar \\ caliente – quente \\ camino/ar – caminho/ar \\ capaç – capaz \\ carreiron – carreiro \\ çcair – descair \\ çcan­sadico – descansadinho \\ cena(r) – ceia (cear) \\ çfarçada­mente – disfarçada­mente \\ çfarçar – disfarçar \\ cfrénciar/çfrente – diferenciar/diferente \\ chin – colo \\ chochico – tolinho \\ chougarço – chaguarço (planta selvagem rasteira) \\ chu­bir – subir, ir para cima, mon­tar \\ coquelhada – ave semelhante à cotovia \\ co­raige – coragem \\ cortina – terra de cultivo cercada por muros \\ cozina – cozinha \\ çpa­char – despa­char \\ çtáncia – distância \\ çtino – destino \\ cũa – com uma \\ cul – com o \\ cu’la – com a \\ cu’el/cu’eilha – com ele/com ela \\ cumoquiera – tal­vez \\ cun – com \\ cunsante – conso­ante \\ cuontar – contar \\ deilha/es – dela/deles \\ deimingo – domingo \\ del – dele \\ die – dia \\ Dius – Deus \\ dreita/o – di­reita/o \\ drume­nhuoco – dormi­nhoco \\ dũa – de uma \\ eidade – idade \\ eilhi – ali \\ eisceto – excepto \\ el – ele \\ ende – aí \\ fame – fome \\ fena­nco – erva meio seca \\ fita – filme \\ fizo – (forma do verbo fazer) – fez \\ frezno – freixo \\ fróncia – rebento de árvore \\ fuora – fora \\ gustar – gostar \\ huorta – horta \\ lhadeira – encosta \\ lhagarto – lagarto \\ lheite – leite \\ lhem­brar – lembrar \\ lhi­brar – livrar \\ lhobo – lobo \\ lhugar – lu­gar, lo­cali­dade \\ mala – má \\ mandil – avental \\ manhana – manhã \\ mano – mão \\ mi/mie – muito, mim/minha \\ mortico – mortinho \\ mos – nos \\ naide – nin­guém \\ necidade – necessidade \\ niada – ninhada \\ nial – ninho \\ niebe – neve \\ nin – nem \\ ningũa/ningun/niun – nenhuma/nenhum \\ nino – menino \\ nin sequiera – nem sequer \\ nun stantico – num ins­tante \\ nó/nun – não \\ nuite – noite \\ oumenos – pelo menos \\ pa – para \\ pa lhá – para além \\paçparoteira – dedaleira (planta herbácea medicinal) \\ palantre – p’rá frente \\ parcer/ido – parecer/ido \\ percura/r – procura/r \\ pequerruchico – pequenito \\ pie – pé \\ pori – por azar, porventura, talvez \\ porparar – preparar \\ porriba – por cima \\ precurar – perguntar \\ pul/pula – pelo/pela \\ pur­meiro – pri­meiro \\ pus/puis – pois \\ quaije – quase \\ qualqui­era – qualquer \\ quedar – ficar \\ quei – o quê \\ queluobra – cobra \\ quemer – comer \\ queto – qui­eto \\ quien – quem \\ quienqui­era – qual­quer pessoa \\ re­lhance – re­lance \\ respunder – responder \\ rezon(es) – razão(ões) \\ riba – cima \\ riente – rente \\ salir – sair \\ sastifeito – satisfeito \\ scapar-se – fugir \\ scuitar – escu­tar \\ sculhir – escolher \\ scunder – esconder \\ selombra – sombra \\ senó – se­não \\ sequi­era – sequer \\ sfergante – instante \\ siete – sete \\ sin – sem \\ sper­tar – desper­tar, acordar \\ stranha/r – estranha/r \\ stremunhado – estremunhado \\ strobilho – estorvo \\ stu­bírun – (forma do verbo “star”) esti­veram \\ stu­bísse – (forma do verbo “star”) esti­vesse \\ subretodo – sobretudo \\ talbeç – talvez \\ tenta­çon – tenta­ção \\ tienrica – tenrinha \\ todo/s – tudo/todos \\ touça – moita de carvalheiras \\ tornar culs cantares de la segada – regressar sem nada ou sem atingir o objetivo \\ tubírun – (forma do verbo “tener”) ti­veram \\ tu­bísse – (forma do verbo “tener”) ti­vesse \\ ũa – uma \\ uobo – ovo \\ uolho – olho \\ uorfo/a – orfão/ã \\ xal – xaile \\ yá – já \\ ye – (forma do verbo ser) é \\ yerba – erva \\ zafertunadamente – infeliz­mente \\ zantendida – desentendida \\ zapare­cer – desapare­cer \\ zbiar – desviar \\ zgúbia – capaz de se negar ou de se pôr a andar

Para saber o significado de outras palavras, sugiro a consulta deste sítio.

A quem queira visualizar algumas fotos aéreas de Angueira, sugiro a consulta deste blogue.

Se quiser saber a localização de alguns sítios do termo de Angueira, carregue aqui.

António Preto Torrão
. Licenciado em Filosofia (Universidade do Porto)
DESE em Administração Escolar (ESE do Porto)
Mestre em Educação – Filosofia da Educação (Universidade do Minho)
Pós-graduado em Inspeção da Educação (Universidade de Aveiro)
Professor e Presidente Conselho Diretivo/Executivo
Orientador de Projetos do DESE em Administração Escolar (ESE do Porto)
Autor de livros e artigos sobre Administração Educativa
Formador Pessoal Docente e Diretores de AE/Escolas
Inspetor e Diretor de Serviços na Delegação Regional/Área Territorial do Norte da IGE/IGEC

Sem comentários:

Enviar um comentário